Geslaagde bijeenkomst 'Asielbeleid: het kan ook anders!

Een ander geluid over het asielbeleid dan wat we steeds maar in de media te horen krijgen. Dat was de opzet van deze middag. Kun je ook anders kijken naar het opvangen - of beter nog ontvangen - van mensen die om wat voor reden dan ook hun eigen land hebben moeten verlaten. Jazeker, dat kan.
We begonnen de middag met een uitlegfilmpje van Vluchtelingenwerk over de werking van de asielprocedure, waarna Alied Blom genadeloos aangaf op welke punten die procedure schromelijk tekortschiet. Punten die kracht werden bijgezet door Ellen Santen die enkele schrijnende citaten uit asieldossiers voorlas. die citaten vormden weer een mooie inleiding op de bijdrage van

Maartje Terpstra, asieladvocaat. Zij legde uit waarom er in de asielprocedure meer aandacht nodig is voor asielmotieven die te maken hebben met vrouw-zijn, zoals seksueel geweld, gedwongen huwelijken of eerwraak. Die worden daarin tot nu toe vaak niet serieus genomen of ze komen helemaal niet aan bod. Ze bracht het 'Verdrag van Istanboel' weer onder de aandacht. Daarin is afgesproken dat zogenaamde gendergerelateerde asielmotieven ook gelden als grond voor het Vluchtelingverdrag. In tegenstelling tot een aantal andere landen past Nederland deze optie nauwelijks toe. Maartje gaf een aantal verbeterpunten aan. Een daarvan is méér aandacht voor gendergerelateerde asielmotieven in de procedure én meer deskundigheid van IND-ambternaren op dit vlak. Daar gaan we onze politici maar eens mee confronteren. De bijdrage van Maartje is hier te lezen.

Marlou Schrover, hoogleraar Geschiedenis van migratie en sociale verschil­len aan de Universiteit van Leiden, legde onverwachte accenten in haar kijk op de migratiegeschiedenis. Ze schetste de aan- of afwezigheid van vrouwen in de verschillende migratie- en vluchtelingenstromen. En met haar dia's doken we terug in de tijd van de Hongaarse vluchtelingen, de Vietnamese bootvluchtelingen, de Iraanse vluchtelingen na het afzetten van de sjah en na de Khomeiny-revolutie. En ten slotte liet ze zien hoe Fortuyn en Wilders de homo- en vrouwenemancipatie kaapten voor hun xenofobe en islamofobe agenda's. Kern van haar bijdrage: in de verschillende perioden van onze naoorlogse geschiedenis is er ook op heel verschillende manieren tegen de komst vluchtelingen van vluchtelingen aangekeken. (Zo wordt er nu vooral in 'watertaal' over vluchtelingen gesproken: we worden overspoeld door stromen vluchtelingen, een tsunami, enzovoort). Maar waar het eens anders was, kan het nu ook weer anders worden. En dat was precies waar

Thomas Spijkerboer, hoogleraar Migratierecht aan de Vrije Universiteit, in zijn bijdrage ook op uitkwam: voordat in 1990 de Koppelingswet werd ingevoerd vonden we het heel gewoon dat iedereen in Nederland, ook degenen die niet over de juiste papieren beschikten, gebruik kon maken van basisvoorzieningen. Je kon over een sofi-nummer beschikken en kon werken. Met een drietal grote onderzoeken in de hand toonde hij haarscherp aan hoe een steeds strikter asiel- en migratiebeleid het tegenovergestelde bereikt van wat het wil: als je het zo moeilijk maakt om je land binnen te komen, dan gaan degenen die er zijn nooit meer weg. Zijn conclusie overall: strenger migratiebeleid leidt niet tot minder migranten, vaak zelfs tot meer migranten! En intussen wordt de migrant tot zondebok gemaakt.

Thomas schetste een reeks van zeven alternatieve opties voor de opvang van vluchtelingen, van 'boter bij de vis' wat betreft opvang in de regio, langzamerhand weer visa voor mensen uit oorlogsgebieden zoals Syrië of gebieden met een dictatoriaal regime zoals Eritrea, adoptie tot een sponsorsysteem zoals in Canada of stadsrechten voor ongedocumenteerden in bijvoorbeeld Amsterdam zoals de Piratenpartij voorstelt. voor dit laatste ijvert ook de groep Amsterdam City Rights. Zie hier een bijdrage van Jazie Veldhuijzen van Bij1.

Tot slot maakte Spijkerboer de koppeling tussen de historische vergissing van de invoering van een restrictief migratiebeleid in 1973 en de afbraak van de sociale zekerheid en de sociale woningbouw die in de jaren negentig zo'n beetje tegelijkertijd begon ‘omdat de markt zogenaamd alles beter kon’. Hij vroeg daarmee om erkenning van het gegeven dat mensen die zich onderaan de arbeidsmarkt en onderaan de woningmarkt in een kwetsbare positie bevinden, wel degelijk reden hebben om zich bedreigd te voelen door migranten aangezien die veelal ook onderaan beginnen. Iets dat volgens hem door links en rechts ontkend wordt. Maar, zei hij: migratie is een gegeven, maar asociaal beleid is dat niet je iets doen!
Een deel van Thomas' bijdrage en al zijn opties kun je horen via de opname van Gadaa Hunde.

Daar is ook te zien wat er nog meer aan de orde kwam en wie er nog meer te horen waren: vrouwen van Wij Zijn Hier gaven een zwemmodeshow weg om geld op te halen voor hun zwemlessen. Rohda en Freweyni vertelden wat ze graag zouden willen doen als ongedocumenteerden in Amsterdam.

Er was een pauze met Ethiopische en Somalische hapjes en gemberkoek. Je kon je inschrijven om 'buddy' te worden (zie info elders op deze site) en om deel te nemen aan het Donee: samen met vluchtelingen uit eten bij restaurant Taytu.

Zie voor een mooi en uitgebreid verslag met foto's de website van Anja Meulenbelt:
Weblog Anja Meulenbelt of Facebook Anja Meulenbelt en de opname van Gadaa Hunde.